Top Chana Varieties : शेतकरी बांधवांसाठी आनंदाची बातमी आहे. हरभरा पिकाचे जबरदस्त आणि भरघोस उत्पादन मिळवण्यासाठी आता योग्य वाणांची निवड करणे सोपे झाले आहे. कृषी तज्ज्ञांच्या मते, पिकाचे योग्य नियोजन आणि जास्त उत्पादन देणाऱ्या वाणांची निवड केल्यास शेतकरी आपले उत्पन्न नक्कीच वाढवू शकतात.
या संदर्भात, हरभरा पिकातून उत्तम उत्पन्न मिळवून देणाऱ्या टॉप ५ (आणि अधिक) बियाण्यांची सविस्तर माहिती उपलब्ध झाली आहे. जमिनीचा प्रकार आणि पाण्याची उपलब्धता विचारात घेऊन या वाणांची निवड करणे शेतकऱ्यांसाठी महत्त्वाचे ठरेल.
उत्तम उत्पादन देणारे टॉप हरभरा वाण (Top Chana Varieties):
माहितीनुसार, खालील हरभरा वाण ११० ते ११५ दिवसांत काढणीसाठी तयार होतात आणि ते बागायती (पाण्याची सोय असलेले) तसेच जिरायती (कोरडवाहू) अशा दोन्ही क्षेत्रांसाठी अत्यंत उपयुक्त आहेत:
- जॅकी ९२१८ (Jacky 9218):
- हा वाण मर रोगास (Wilt Disease) अत्यंत सहनशील आहे, ज्यामुळे पिकाचे नुकसान कमी होते.
- याचा दाणा टपोरा असल्याने बाजारपेठेत चांगली किंमत मिळण्याची शक्यता आहे.
- सरासरी एकरी उत्पादन: साधारण १० ते १५ क्विंटलपर्यंत.
- फुले विक्रांत (Phule Vikram):
- बागायती आणि जिरायती दोन्ही क्षेत्रांसाठी उत्तम.
- यावर मर रोगाचा प्रादुर्भाव कमी असतो.
- हा वाण टॉप उत्पादन देणाऱ्या वाणांपैकी एक मानला जातो.
- विशाल (Vishal):
- हा वाण संपूर्ण महाराष्ट्रात खूप प्रसिद्ध आणि लोकप्रिय आहे.
- मर रोगाचा प्रादुर्भाव यावरही कमी आढळतो.
- हेक्टरी उत्पादन: तब्बल ३० ते ३२ क्विंटलपर्यंत मिळू शकते.
- दप्तरीचा २१ (Daftari 21):
- या वाणाचे वैशिष्ट्य म्हणजे याचा दाणा पांढरा असतो, ज्यामुळे बाजारात त्याला वेगळी मागणी आणि चांगला दर मिळतो.
- मर रोगासाठी हा देखील सहनशील आहे.
- विराट (Virat):
- हा वाण दोन्ही प्रकारच्या क्षेत्रांसाठी चांगला आहे आणि मर रोगास सहनशील आहे.
- सरासरी एकरी उत्पादन: साधारण १२ ते १४ क्विंटलपर्यंत.
- विजय आणि दिग्विजय (Vijay, Digvijay):
- हे दोन वाण देखील चांगले उत्पादन देतात आणि ते मर रोगाला सहनशील आहेत.
मर रोगावर नियंत्रण आवश्यक!
हरभऱ्याच्या पिकात मर रोग (Wilt Disease) हा एक मोठा धोका असतो, जो पिकाचे मोठे नुकसान करू शकतो. यामुळे, अधिक उत्पन्न मिळवण्यासाठी केवळ चांगल्या वाणाची निवड करणे पुरेसे नाही, तर योग्य रोग नियंत्रण करणे देखील महत्त्वाचे आहे.
शेतकऱ्यांनी या रोगाचा प्रादुर्भाव टाळण्यासाठी बीज प्रक्रिया (Seed Treatment) करणे आवश्यक आहे. यासोबतच, ट्रायकोडर्मा (Trichoderma) हे बुरशीनाशक पाण्यातून पिकाला देण्याची शिफारस करण्यात आली आहे. ट्रायकोडर्मा जमिनीतून येणाऱ्या मर रोगाच्या बुरशीला वेळीच नष्ट करते, ज्यामुळे हरभरा पीक रोगापासून सुरक्षित राहते आणि उत्पन्नावर कोणताही नकारात्मक परिणाम होत नाही.
शेतकऱ्यांनी या टॉप ५ वाणांची निवड आणि योग्य रोग नियंत्रण उपाययोजना यांचा समन्वय साधल्यास, हरभरा पिकातून निश्चितच भरघोस आणि विक्रमी उत्पन्न मिळवता येऊ शकते.